این پاورپوینت به بررسی اصول حفاظت در تنفس، انواع رسپیراتورها، فیلترها و نحوه عملکرد آن ها در برابر آلودگی های محیط کار می پردازد.
مقدمه:
حفاظت در تنفس یکی از جنبه های حیاتی ایمنی در محیط های صنعتی و کاری است که در آن ها امکان تماس با گازها، بخارات، گردوغبار یا ذرات مضر وجود دارد. آغاز توجه جدی به موضوع حفاظت تنفسی به دوران جنگ جهانی اول بازمی گردد؛ زمانی که استفاده از گازهای شیمیایی به عنوان سلاح، ضرورت تولید ماسک های تنفسی مؤثر را ایجاد کرد. در این دوره، سازمان هایی مانند Bureau of Mines در ایالات متحده نقش کلیدی در طراحی و ارزیابی اولیه ماسک ها بر عهده داشتند.
پس از پایان جنگ، با گسترش صنایع و کاربرد گسترده تر مواد شیمیایی در حوزه های متنوعی چون کشاورزی، خدمات و تولید، نیاز به توسعه تجهیزات محافظ تنفسی پیشرفته تر بیش از پیش احساس شد. این روند موجب تدوین استانداردها و ایجاد سیستم های ارزیابی کارآمدتر برای رسپیراتورها گردید. بسیاری از مدل های اولیه تولید شده در دهه ۱۹۲۰، با وجود گذشت زمان، همچنان ساختار کاربردی و قابل استفاده خود را حفظ کرده اند.
رسپیراتورها یا دستگاه های تنفسی محافظ، به دو دسته ی اصلی تقسیم می شوند: دستگاه های تصفیه کننده هوا و دستگاه های تأمین کننده هوا. در نوع نخست، هوای محیط پیش از استنشاق فیلتر می شود و در نوع دوم، هوای پاک و مستقل از محیط برای فرد فراهم می گردد. طراحی این وسایل بر اساس نوع آلودگی ها، میزان غلظت آلاینده ها و شرایط محیطی انجام می شود.
در ساختار رسپیراتورهای تصفیه کننده هوا، انواع فیلترها و دریچه ها به کار گرفته می شود که هرکدام وظیفه خاصی در حذف ذرات معلق، آئروسل ها، گازها و بخارات دارند. فیلترهای گردوغبار، فیوم، میست و فیلترهای با کارایی بالا (HEPA) از جمله اجزای اساسی در این سامانه ها محسوب می شوند. این فیلترها بر اساس اندازه ذرات، ترکیب شیمیایی و خطرات احتمالی انتخاب و نصب می گردند.
یکی دیگر از راهکارهای حفاظت در تنفس، استفاده از جذب کننده های گاز است که با تکیه بر مواد جاذب مانند کربن فعال، توانایی جذب بخارات و گازهای شیمیایی را فراهم می سازند. این فرایند در کنار جداسازی فیزیکی ذرات، نقش مکملی در تأمین هوای تنفسی پاک ایفا می کند. نوع و ظرفیت جاذب ها به ماهیت آلاینده ها و مدت زمان تماس بستگی دارد.
رسپیراتورهای تأمین کننده هوا برای محیط هایی با کمبود اکسیژن یا وجود گازهای بسیار سمی استفاده می شوند. این تجهیزات معمولاً به یک منبع اکسیژن مستقل متصل می شوند و در شرایط اضطراری یا عملیات ویژه مانند عملیات آتش نشانی کاربرد دارند. طراحی این وسایل باید به گونه ای باشد که جریان پایدار و ایمن هوا را تضمین نماید.
نگهداری منظم و بررسی دقیق تجهیزات حفاظت تنفسی از اهمیت بالایی برخوردار است. فاکتور حفاظت هر رسپیراتور، به معنای نسبت غلظت آلاینده ها در هوای محیط به غلظت داخل ماسک است و ارزیابی این فاکتور، شاخص مهمی در سنجش کارایی و انتخاب تجهیزات مناسب به شمار می رود. فرسودگی فیلترها، نشت در دریچه ها و خرابی تسمه ها از جمله عواملی هستند که می توانند کارایی حفاظتی این وسایل را کاهش دهند و باید به صورت مستمر مورد بررسی قرار گیرند.
فهرست مطالب:
مقدمه
حفاظت از دستگاه تنفس
انواع رسپیراتورها
رسپیراتورهای تصفیه کننده هوا
دریچه های ماسک رسپیراتور
حذف گازها،بخارات و آئروسل ها
جداسازی آئروسلها
فیلترهای گردوغبار ومیست
فیلترهای فیوم
فیلترهای با کارایی بالا
جذب گاز در بخارات
رسپیراتور های تامین کننده هوا
مزایاو معایب رسپیراتور های تصفیه کننده هواو تامین کننده هوا
انواع ماسک ها
فاکتور حفاظت رسپیراتورها
نگهداری رسپیراتورها
