این پاورپوینت به بررسی آناتومی آوندها و بافت های گیاهی از جمله بافت های مریستم، پارانشیم، کلرانشیم، اسکلرانشیم و همچنین ساختار آوندهای چوبی و آبکشی می پردازد و نقش آن ها در عملکرد گیاه را تحلیل می کند.
مقدمه
بافت های گیاهی ساختارهای بنیادی در سازمان بندی اندام های مختلف گیاهان به شمار می روند. این بافت ها با توجه به نقش های تخصصی خود به انواع مختلفی تقسیم می شوند که هر یک ویژگی ها و ساختارهای سلولی متمایزی دارند. بافت های مریستمی در رأس این تقسیم بندی قرار دارند و به عنوان منبع اصلی رشد و تمایز سلولی شناخته می شوند. این بافت ها با توان تقسیم پذیری بالا در تشکیل دیگر بافت ها نقش محوری دارند و در اندام های گوناگون گیاه به صورت های مختلفی ظاهر می شوند.
ساختار سلول های مریستمی با ویژگی هایی مانند فقدان واکوئل های بزرگ، دیواره های سلولی نازک و فعالیت پرتوپلاسمی شدید مشخص می شود. این سلول ها با تقسیم مداوم، رشد طولی و قطری گیاه را تضمین می کنند. مریستم ها در انواع مختلفی مانند مریستم های انتهایی، جانبی و میان گرهی وجود دارند که هر یک بسته به موقعیت خود در اندام گیاه، مسئول ایجاد ساختارهای خاصی هستند. این تمایز موجب می شود که رشد گیاه در مسیرهای مختلف هدایت شود.
در میان بافت های بالغ، پارانشیم جایگاه ویژه ای دارد. این بافت با ساختار ساده و قابلیت بالا در انجام فرآیندهای فیزیولوژیکی متنوع، نقش مهمی در فعالیت های حیاتی گیاه ایفا می کند. سلول های پارانشیمی معمولا دارای دیواره های نخستین نازک، پروتوپلاسم فعال و اشکال نامنظم هستند. این بافت در بخش های مختلف گیاه از جمله ساقه، برگ، ریشه و میوه یافت می شود و خود به چند زیرگروه مانند پارانشیم فتوسنتزی، پارانشیم ذخیره ای و پارانشیم زمینه ای تقسیم می شود.
بافت های مقاوم گیاه نیز به منظور حفظ ساختار و استحکام در مقابل تنش های محیطی عمل می کنند. اسکلرانشیم و کلانشیم از اصلی ترین این بافت ها به شمار می روند. سلول های اسکلرانشیمی با دیواره های ضخیم و مواد لیگنین فراوان، سختی و مقاومت بالایی دارند و اغلب در اندام های بالغ گیاهان دیده می شوند. کلانشیم با ساختار انعطاف پذیرتر، در اندام های جوان تر گیاه مانند دمبرگ ها و ساقه های تازه رشد یافته ظاهر می شود و به پایداری آنها کمک می کند.
آوندهای چوبی و آبکشی بخش حیاتی سیستم انتقال گیاه را تشکیل می دهند. گزیلم وظیفه انتقال آب و املاح معدنی از ریشه به سایر قسمت های گیاه را بر عهده دارد. این بافت شامل تراکئیدها، عناصر آوندی و فیبرهای گزیلمی است. فیبرهای گزیلمی با ساختارهای مختلف مانند فیبر تراکئیدی، فیبر لیبری فرم و فیبر ژلاتینی به استحکام و انتقال کمک می کنند. ویژگی های دیواره سلولی و نوع پیوستگی این عناصر در عملکرد کارآمد آوند چوبی نقش مهمی دارد.
بافت آبکشی یا فلوئم مسئول انتقال مواد آلی از محل تولید (برگ ها) به سایر بخش های گیاه است. اجزای اصلی این بافت شامل سلول های آبکش، سلول های همراه، سلول های پارانشیمی و فیبرهای فلوئمی می باشد. تغییرات دیواره سلول های پارانشیمی، عمر کوتاه سلول های آبکشی و تعامل سلول های همراه از ویژگی های مهم عملکردی این بافت است. ساختار سازمان یافته آوند فلوئم، انتقال دقیق و موثر مواد را در درون گیاه تضمین می کند.
فهرست مطالب
انواع بافت های گیاهی
بافت مریستم
بافت پارانشیم
بافت کلرانشیم
بافتهای مقاوم
بافت اسکلرانشیم:
بافت محافظ
بافت ترشحی
بافتهای مریستمی
مریستم جانبی
مریستم میان گرهی
انواع بافت مریستمی
مریستم انتهایی
بافت آوند آبکشی:
بافت محافظ
بافت ترشحی
بافتهای مریستمی
انواع بافت مریستمی
مریستم انتهایی
مریستم جانبی
مریستم میان گرهی
بافت آوند آبکش
تغییرات درون سلولی عناصر آبکش
طول عمر سلول آبکشی
سلولهای همراه بافت فلوئم
سلولهای فیبر بافت فلوئم
انواع تغییرات دیواره سلولهای پارانشیمی
سلولهای فیبری بافت گزیلم
فیبر تراکئیدی
فیبر لیبری فرم
فیبر خانه خانه
فیبر ژلاتینی
منابع
