پاورپوینت تاریخچه پیدایش خط و نوشتار به بررسی سیر تکامل سیستم های نوشتاری از نقاشی های غارهای باستانی تا خطوط میخی، هیروگلیف و الفبای امروزی می پردازد.
مقدمه
خط و نوشتار از شگفت انگیزترین اختراعات بشر به شمار می رود که تحولی عظیم در انتقال اطلاعات، ثبت دانش و توسعه تمدن ها ایجاد کرده است. پیدایش نخستین اشکال ارتباطی به هزاران سال پیش بازمی گردد، زمانی که انسان های اولیه با رسم تصاویر بر دیوار غارها، تلاش کردند تا افکار و تجربیات خود را به دیگران منتقل کنند. از آن زمان تاکنون، مسیر تکامل خط و نوشتار به عنوان یک ابزار بنیادی در برقراری ارتباط، به کندی اما پیوسته طی شده است.
نخستین شواهد به جا مانده از تلاش های بشر برای ثبت اطلاعات، به حدود 22 هزار سال پیش بازمی گردد، زمانی که نقاشی های غار لاسکو در فرانسه پدیدار شد. اما تا توسعه واقعی خط و نوشتار، حدود 17 هزار سال دیگر طول کشید. باستان شناسان معتقدند که انسان های اولیه برای حفظ داستان ها، ثبت معاملات و ایجاد نوعی تاریخ نگاری ابتدایی، از نمادهای مکتوب استفاده می کردند. این نمادها در طول زمان پیچیده تر شدند و به خط های پیشرفته تری مانند خط میخی و هیروگلیف مصری تبدیل گشتند.
نقطه آغاز شکل گیری سیستم های نوشتاری پیشرفته به تمدن های میان رودان، یعنی بین النهرین (Mesopotamia)، بازمی گردد. در این منطقه، سومریان در حدود 3000 سال پیش از میلاد مسیح، نخستین نظام نوشتاری منسجم را ایجاد کردند. آنها برای ثبت اطلاعات اقتصادی، مذهبی و حکومتی از خط میخی استفاده کردند که به مرور توسط تمدن های دیگر مانند اکدی ها و بابلی ها تکامل یافت. این نظام نوشتاری تأثیری چشمگیر بر توسعه تمدن های بعدی گذاشت و پایه گذار بسیاری از خط های نوشتاری دیگر شد.
با گسترش تمدن ها و ارتباط میان جوامع مختلف، خط و نوشتار نیز دستخوش تغییرات شد. در دنیای سامی زبانان، سیستم های نوشتاری متنوعی مانند خط عبری، آرامی، نبطی و سریانی شکل گرفتند. خط عبری، که از خط فینیقی مشتق شده بود، به یکی از مهم ترین سیستم های نوشتاری خاورمیانه تبدیل شد و در طول تاریخ، تغییرات متعددی را تجربه کرد. در مقابل، خط سریانی که اصلاح شده خط آرامی بود، برای قرن ها در مراکز علمی شرق جهان همچون جندی شاپور و ادسا رواج داشت.
در ایران، پس از اسلام، خط پهلوی که در دوره ساسانیان رایج بود، به دلیل دشواری اش در خواندن و نوشتن، به تدریج جای خود را به خط عربی داد. خط عربی که از خط نبطی ریشه گرفته بود، در نتیجه نیازهای زبانی و فرهنگی، با تغییراتی مواجه شد و شکل خاص خود را پیدا کرد. این دگرگونی در طول قرون متمادی به تکامل خوشنویسی اسلامی و شکل گیری سبک های مختلف خط از جمله نسخ، ثلث، کوفی و نستعلیق انجامید.
فهرست مطالب
تاریخ پیدایش خط
تاریخ خط فارسی پس از اسلام
خط عبری
نمایی از خط عبری
خط نبطی
خط سُریانی
نمایی از خط سُریانی
خط کلدانی
خط سبا یا «سَبَئی»
خط نسطوری
کتیبه ی زبد
کتیبه ی حران
عقیده ی قدیم
عقیده ی دانشمندان امروز
قلم مقرمط
قلم باریک
خط شکسته
تاریخ خط در ایران قدیم :
