
این پاورپوینت به بررسی نظریه میان فردی هری استک سالیوان، مراحل رشد، مفاهیم اضطراب، تنیدگی، پویش ها، و ساختار شخصیت در روان درمانی می پردازد.
مقدمه
هری استک سالیوان از جمله چهره های برجسته روان شناسی و روان پزشکی در قرن بیستم بود که نظریه ای منحصربه فرد درباره شکل گیری شخصیت در بستر روابط اجتماعی ارائه داد. او در سال ۱۸۹۲ میلادی در نیویورک متولد شد و پس از اتمام تحصیلات پزشکی، تحقیقات گسترده ای را در زمینه اختلالات روانی به ویژه اسکیزوفرنیا آغاز کرد. مشارکت او در تأسیس مؤسسات تخصصی روان پزشکی، پایه گذار دیدگاهی شد که بعدها تحت عنوان نظریه میان فردی شناخته شد.
نظریه میان فردی سالیوان بر این باور استوار است که شخصیت انسان نه در خلأ، بلکه در دل روابط اجتماعی شکل می گیرد. او معتقد بود که هیچ فردی بدون ارتباط با دیگران، شخصیتی نخواهد داشت. از این رو، بررسی الگوهای ارتباطی میان فردی و چگونگی تأثیرگذاری آن ها بر ساختار روانی فرد، به یکی از محورهای اصلی نظریه او تبدیل شد.
در این نظریه، مفاهیمی همچون اضطراب، تنیدگی و نیاز، نقش تعیین کننده ای در شکل دهی به «خود» ایفا می کنند. سالیوان معتقد بود که اضطراب از تجارب منفی دوران کودکی ریشه می گیرد و برای مقابله با آن، فرد به ایجاد نظام هایی نظیر سیستم «خود» و «پویش ها» روی می آورد. این پویش ها به منزله واکنش های دفاعی در برابر اضطراب عمل می کنند و ساختار روان شناختی فرد را جهت می دهند.
یکی از ابعاد نوآورانه نظریه سالیوان، تقسیم بندی دقیق و کاربردی مراحل رشد انسان است. از نوباوگی گرفته تا بزرگسالی، هر مرحله ویژگی ها و نیازهای خاص خود را دارد. به ویژه مرحله «پیش نوجوانی» از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که در این دوره روابط صمیمانه هنوز تحت تأثیر تمایلات جنسی قرار نگرفته اند و خلوص بیشتری دارند.
سالیوان در بررسی روابط صمیمانه، دو مفهوم «صمیمیت» و «شهوت» را به طور جداگانه تحلیل می کند و اعتقاد دارد رشد روانی سالم زمانی اتفاق می افتد که این دو عنصر به طور متوازن در فرد شکل بگیرند. چنین نگاهی به روابط انسانی، بنیان های نظریه میان فردی او را از دیدگاه های فروید یا یونگ متمایز می سازد.
در ادامه، سالیوان به تبیین سطوح مختلف شناختی می پردازد. این سطوح شامل اندیشی ابتدایی، علت و معلول اندیشی صوری، و اندیشه منطقی هستند. این تقسیم بندی به تحلیل نحوه پردازش اطلاعات و واکنش های شناختی فرد در شرایط گوناگون می انجامد و ارتباط مستقیمی با ساختار «خود» در نظریه او دارد.
نظریه میان فردی سالیوان نه تنها به تشریح ساختار شخصیت و مراحل رشد می پردازد، بلکه در روان درمانی نیز کاربردهای خاص خود را دارد. تمرکز درمانی او بر روابط فعلی بیماران و نحوه شکل گیری اضطراب در تعاملات روزمره استوار است. این رویکرد سبب شد روش درمانی سالیوان، کاربردی تر و ملموس تر از نظریه های سنتی روان کاوی جلوه کند.
هرچند آثار مکتوب سالیوان به نسبت سایر نظریه پردازان کلاسیک محدودتر است، اما شفافیت، دقت، و روانی بیان او باعث شده که نظریه میان فردی اش همچنان در مباحث روان شناسی شخصیت و روان درمانی جایگاه قابل توجهی داشته باشد. دیدگاه او درباره انسان به عنوان موجودی اجتماعی، چشم اندازی جدید به درک روابط انسانی گشود.
فهرست مطالب
شرح حال
تنش ها
نیازها
اضطراب
پویش ها
خودخواهی
صمیمیت
شهوت
سیستم خود
شخصیت بخشی ها
مادر بد، مادر خوب
شخصیت بخشی های من
شخصیت بخشی های خیالی
سطوح شناخت
سطح ابتدایی اندیشی
سطح علت و معلول اندیشی صوری
سطح منطقی اندیشی
مراحل رشد
نوباوگی
کودکی
دوران بچگی
پیش نوجوانی
اوایل نوجوانی
اواخر نوجوانی
بزرگ سالی
اختلالات روانی
روان درمانی
انتقاد از نظریه سالیوان
برداشت از انسان
پایان