این پاورپوینت به بررسی تاریخچه کشت نیشکر در ایران، فرآیندهای کشاورزی و چالش ها و آفات مرتبط با این محصول می پردازد.
مقدمه
کشت نیشکر در ایران قدمتی طولانی دارد و در منطقه خوزستان از 700 تا 800 سال پیش رواج داشته است. این منطقه به دلیل شرایط مناسب جغرافیایی، به "شکرستان" مشهور بوده و آغاز کشت نیشکر در این استان به سال های 1316 تا 1318 برمی گردد. با وجود برخی مشکلات سیاسی و اقتصادی در آن زمان، همچنان کشت نیشکر در این منطقه ادامه یافت و در نهایت، برنامه ای برای توسعه این محصول از سوی FAO در سال 1330 آغاز شد. این طرح که به تدریج گسترش یافت، در حال حاضر یکی از بزرگترین پروژه های ملی ایران محسوب می شود.
در دهه های اخیر، سطح زیر کشت نیشکر در خوزستان به میزان قابل توجهی افزایش یافته و عملکرد این محصول نیز بهبود یافته است. در سال 1365، حدود 28000 هکتار از اراضی خوزستان به کشت نیشکر اختصاص یافته و متوسط عملکرد آن به 83 تن ساقه در هر هکتار رسید. این آمار نشان دهنده اهمیت نیشکر در اقتصاد کشاورزی ایران است و بر لزوم مدیریت مؤثر در فرآیند کشت و برداشت آن تأکید می کند.
یکی از عوامل کلیدی در تولید نیشکر، استفاده از کودهای شیمیایی است. نیشکر به عناصر غذایی زیادی نیاز دارد و مصرف کودهای شیمیایی برای تأمین این نیازها بسیار ضروری است. هر تن ساقه نیشکر، مقادیر قابل توجهی از ازت، فسفر، پتاسیم و کلسیم را از خاک برداشت می کند. بنابراین، باید به دقت زمان و مقدار مصرف کود ازته را مدیریت کرد تا تولید محصول بهینه و کیفیت قند آن حفظ شود.
از سوی دیگر، نیشکر با برخی آفات نیز روبه رو است که می توانند خسارات جدی به آن وارد کنند. یکی از مهم ترین آفات نیشکر، سوسک نیشکر یا سوسک ذرت است که به قلمه و ساقه زیرزمینی نیشکر حمله می کند. این آفت که به رنگ بور متمایل به سیاه است، به شدت به مغز قلمه نیشکر آسیب می زند و می تواند باعث کاهش عملکرد محصول شود. برای مبارزه با این آفت، لازم است که بقایای گیاهی آلوده و علف های هرز به طور منظم جمع آوری و از زمین خارج شوند.
در مواجهه با آفات و بیماری های نیشکر، استفاده از روش های کشاورزی نوین و شیمیایی می تواند نقش مؤثری در افزایش بهره وری و کاهش خسارات ناشی از این آفات داشته باشد. به همین دلیل، به کارگیری تکنولوژی های جدید در فرآیند کشت و مراقبت از نیشکر اهمیت زیادی دارد و باید در برنامه های کشاورزی مورد توجه قرار گیرد.
با توجه به اهمیت نیشکر در تأمین شکر و دیگر محصولات جانبی، توسعه این صنعت در ایران نیازمند توجه بیشتر به مسائل محیطی و اقتصادی است. در کنار مدیریت مؤثر منابع آب و خاک، باید توجه ویژه ای به راهکارهای مبارزه با آفات و بیماری های نیشکر داشت تا تولید این محصول در آینده پایدار بماند و همچنان نقشی کلیدی در کشاورزی و صنعت کشور ایفا کند.
