
این پاورپوینت به بررسی مفهوم، تاریخچه، تعریف و نقش گسترش کارکرد کیفیت QFD در تکوین محصول و درک خواسته های مشتری می پردازد.
مقدمه
گسترش کارکرد کیفیت QFD یکی از روش های نظام مند و ساخت یافته برای تبدیل نیازهای کیفی مشتری به مشخصات فنی محصول است. این مفهوم برای نخستین بار در صنعت ژاپن و در بستر توسعه محصولات جدید، با هدف ارتقای کنترل کیفیت جامع شکل گرفت. QFD در واقع ترجمه ای از واژه ژاپنی کانجی (Kanji) است که به معنای گسترش کیفیت در تمامی مراحل طراحی تا تولید و خدمات پس از فروش می باشد. در دنیای رقابتی امروز، این ابزار به عنوان یک پل ارتباطی مؤثر میان مشتری و سازمان مطرح شده است.
در این رویکرد، تمرکز اصلی بر روی درک صدای مشتری و ترجمه آن به مشخصات فنی محصول است. این بدان معناست که خواسته های مشتریان نه تنها شنیده می شوند، بلکه به گونه ای نظام مند و تحلیلی به شاخص های فنی و اجرایی تبدیل می شوند. با بهره گیری از تکنیک های QFD، سازمان می تواند نیازهای نهفته و پنهان مشتری را شناسایی و در طراحی محصول لحاظ کند، تا رضایت مندی در مراحل مختلف چرخه عمر محصول تضمین شود.
یکی از ابزارهای کلیدی در QFD، ماتریس خانه کیفیت (House of Quality) است که ارتباط میان نیازهای مشتری و مشخصات فنی محصول را به صورت تصویری و تحلیلی نشان می دهد. این ماتریس، تیم های مختلف سازمانی را قادر می سازد تا به صورت هماهنگ و مبتنی بر داده های واقعی، نسبت به تصمیم گیری در زمینه طراحی و تولید اقدام کنند. همچنین، با اولویت بندی نیازها و تحلیل اثرات متقابل، می توان منابع سازمان را به طور بهینه تخصیص داد.
در فرآیند QFD، هر مرحله از طراحی تا تولید، باید در تعامل و همکاری میان بخش های گوناگون سازمان صورت گیرد. بازاریابی، فروش، مهندسی، تولید، کنترل کیفیت و خدمات پس از فروش همگی نقش هایی کلیدی در اجرای موفق این روش ایفا می کنند. این همکاری میان بخشی، منجر به هم افزایی در تصمیم گیری ها و کاهش دوباره کاری ها در طول فرآیند تولید می شود.
تاریخچه پیدایش QFD به دهه ۱۹۶۰ بازمی گردد، زمانی که متخصصان ژاپنی به این نتیجه رسیدند که برای ارتقای کیفیت محصولات، باید خواسته های مشتری در مرکز توجه طراحی قرار گیرد. این فلسفه بعدها در قالب یک سیستم تحلیلی و مهندسی ساختار یافت و امروزه در صنایع مختلف مانند خودرو، الکترونیک، هوافضا و حتی خدمات به کار گرفته می شود. توسعه QFD، مرزهای کیفیت را از حوزه محصول به تمام زنجیره ارزش گسترش داد.
QFD نه تنها ابزاری برای توسعه محصول است، بلکه ابزاری راهبردی در جهت کسب مزیت رقابتی به شمار می رود. با تکیه بر داده های واقعی و تحلیل های دقیق، می توان از شکست های پرهزینه در فرآیند توسعه محصول جلوگیری کرد و به جای آن، محصولات منطبق با انتظارات واقعی بازار عرضه نمود. در این چارچوب، کیفیت تنها یک خروجی نیست، بلکه بخشی از فلسفه ی تولید و تفکر سازمانی است.
گسترش کارکرد کیفیت QFD را می توان یک زبان مشترک میان مشتری و تولیدکننده دانست. این زبان، با ترجمه دقیق خواسته ها به راه حل های اجرایی، زمینه ساز خلق محصولاتی می شود که نه تنها نیازهای فعلی بلکه خواسته های آینده مشتری را نیز پاسخ گو باشد. بنابراین، سازمان هایی که از QFD بهره می گیرند، مسیر مشخص تری برای نوآوری و بهبود مستمر در اختیار دارند.