
این پاورپوینت به بررسی نظریه مبادله جورج هومنز، اصول رفتاری، روابط فردی، و ساختار تعاملات اجتماعی در قالب یک رویکرد تحلیلی می پردازد.
مقدمه
نظریه مبادله جورج هومنز یکی از پایه های مهم در جامعه شناسی رفتاری به شمار می رود که با تکیه بر مفاهیم ساده سازی شده رفتار انسان، به تحلیل ساختارهای اجتماعی می پردازد. این نظریه با نگاهی فردمحور، مبادلات میان افراد را به مثابه کنش هایی هدفمند می نگرد که نتیجه آن ها به دریافت پاداش یا اجتناب از تنبیه منجر می شود. هومنز تلاش کرد روابط اجتماعی را با استفاده از اصول روان شناسی رفتاری تحلیل کند و برای آن، چارچوب هایی مشخص با متغیرهای دقیق ارائه داد.
در این نظریه، مبادله اجتماعی نه به عنوان فرآیندی پیچیده و انتزاعی، بلکه به مثابه تعاملی میان افراد برای دریافت پاداش و اجتناب از هزینه تفسیر می شود. هومنز با ساده سازی روابط اجتماعی، نشان می دهد که هر رفتار اجتماعی قابل تبیین از طریق فرمول هایی رفتاری است. کنش های متقابل، در صورتی تکرار می شوند که فرد احساس کند منافع بیشتری نسبت به هزینه ها عایدش می شود.
از ویژگی های بارز نظریه هومنز، تأکید بر روابط دو نفره و رفتارهای مشاهده پذیر است. به همین دلیل، او ساختارهای پیچیده را نیز به زنجیره ای از تعاملات فردی تقلیل می دهد. از منظر هومنز، حتی نهادهای بزرگ اجتماعی، همچون سازمان ها و گروه های رسمی، متشکل از همین الگوهای رفتاری فردی در مقیاس گسترده تر هستند. بنابراین، تحلیل کنش های ساده، مقدمه ای برای درک ساختارهای پیچیده تر تلقی می شود.
قضایای پنج گانه هومنز که شامل پاداش، کنش های متقابل، محرومیت، ارزش و عدالت هستند، نقش کلیدی در تبیین نحوه بروز رفتارهای اجتماعی دارند. این قضایا، مبنای رفتار در موقعیت های تعاملی مختلف را تشکیل می دهند. از طریق این قضایا، هومنز چارچوبی ساخت تا رفتار اجتماعی در قالب الگویی پیش بینی پذیر، قابل تحلیل باشد.
با آن که نظریه مبادله جورج هومنز بر رفتارهای فردی متمرکز است، اما با گسترش آن می توان رفتار گروه ها، روابط نهادی و ساختارهای پیچیده اجتماعی را نیز تحلیل کرد. این دیدگاه درک دقیق تری از شکل گیری قواعد اجتماعی و تثبیت آن ها از خلال تکرار مبادلات اجتماعی فراهم می آورد. در این فرآیند، روابط نه صرفاً تابع تصمیم های عقلانی، بلکه تحت تأثیر احساسات و ادراکات نیز هستند.
نظریه مبادله جورج هومنز به واسطه تلفیق روان شناسی رفتاری با جامعه شناسی، رویکردی تحلیلی و کاربردی برای تبیین پویش های اجتماعی ارائه می دهد. این نظریه با تمرکز بر مبادله، بهره مندی از پاداش و اجتناب از هزینه ها، امکان بررسی دقیق کنش های انسانی در بستر اجتماعی را فراهم کرده و جایگاهی خاص در جریان های نظری جامعه شناسی معاصر کسب کرده است.
فهرست مطالب
مقدمه
اندیشه هومنز در دیدگاه مبادله
ویژگی های نظریه مبادله
قضایای هومنز
نقد هومنز
پایان