این پاورپوینت به بررسی آسیب شناسی ورزشی در رشته های مختلف مانند فوتبال، کشتی، دو و میدانی، والیبال و بسکتبال می پردازد.
مقدمه
آسیب شناسی ورزشی شاخه ای تخصصی از علوم ورزشی است که به شناسایی، تحلیل و طبقه بندی آسیب های جسمی ناشی از فعالیت های ورزشی می پردازد. این دانش، بر مبنای نوع ورزش، شدت برخوردها، ناحیه آسیب دیده و مکانیسم های بروز آسیب ها به دسته بندی علمی می پردازد. ورزش هایی که با برخوردهای فیزیکی همراه هستند مانند فوتبال و کشتی، معمولاً نرخ بالاتری از آسیب های مستقیم را نشان می دهند، در حالی که در ورزش های سرعتی مانند دو و میدانی، آسیب های غیرمستقیم و کششی بیشتر مشاهده می شود.
در میان رشته های مختلف، فوتبال به عنوان یکی از پرتماشاگرترین و پرتحرک ترین ورزش ها، دارای طیف گسترده ای از آسیب هاست. آسیب های فوتبال عمدتاً در اندام تحتانی رخ می دهند و شامل کوفتگی، پیچ خوردگی ها، کشیدگی عضلات و آسیب های مفصلی در نواحی زانو و مچ پا می شوند. بیش از ۷۵ درصد از آسیب های فوتبالیست ها از نوع نسج نرم یا مفصلی هستند و سهم عمده ای از کل آسیب های این رشته را تشکیل می دهند.
از منظر شدت، برخی آسیب ها مانند ضربه به سر یا کمر می توانند پیامدهای بلندمدتی بر جای بگذارند. برای نمونه، ضربه های وارده به سر در درگیری های هوایی ممکن است منجر به بروز ضربه مغزی یا شکستگی های ناحیه صورت شوند. این موارد نه تنها بر عملکرد ورزشی فرد تأثیر می گذارند بلکه گاه تغییراتی در قوانین بازی ایجاد می کنند؛ نمونه ای از آن ممنوعیت استفاده از آرنج در لیگ های فوتبال پس از فصل هایی خاص است.
آسیب های ورزشی از نظر علت بروز به چند دسته تقسیم می شوند. آسیب های مستقیم که ناشی از برخوردهای فیزیکی با بازیکنان دیگر یا زمین بازی هستند، به ایجاد کوفتگی، پارگی های عروقی، هماتوم و شکستگی استخوان ها منجر می شوند. در مقابل، آسیب های غیرمستقیم معمولاً حاصل حرکات اشتباه یا فشار بیش از حد بر عضلات یا مفاصل در طول تمرین ها و رقابت ها هستند.
ورزش کشتی نیز به دلیل تماس فیزیکی مستمر، مستعد ایجاد آسیب در نواحی گردن، شانه ها و مفاصل آرنج است. کشیدگی رباط ها و آسیب های مفصلی از جمله شایع ترین نوع آسیب ها در این رشته هستند. علاوه بر آن، فشارهای تکراری روی ستون فقرات ممکن است زمینه ساز صدمات جدی تری در بلندمدت شود. این فشارها عمدتاً در حرکات پرتابی یا قفل کردن اندام ها در طول مسابقه اتفاق می افتند.
در دو و میدانی، آسیب ها بیشتر ناشی از حرکات پرشتاب و تکراری بوده و شامل پارگی عضلات، التهاب تاندون ها و فشار بر زانو و مچ پا هستند. دویدن های سرعتی و پرش ها از دلایل اصلی بروز چنین آسیب هایی محسوب می شوند. عدم گرم کردن صحیح پیش از مسابقه نیز در افزایش ریسک این نوع آسیب ها نقش مهمی دارد.
والیبال و بسکتبال نیز به دلیل پرش های مکرر، حرکات انفجاری و فرودهای ناگهانی، باعث آسیب های رایج در مفاصل زانو، مچ پا و شانه می شوند. کشیدگی عضلات چهارسر ران، پارگی رباط صلیبی و آسیب های شانه در زمره آسیب های متداول در این دو رشته قرار می گیرند. همچنین برخورد با سایر بازیکنان یا زمین نیز می تواند عامل مستقیم آسیب باشد.
آسیب شناسی ورزشی با هدف شناسایی الگوهای تکرار شونده آسیب و تحلیل دقیق عوامل بروز آن ها، به توسعه راهکارهای پیشگیری و کنترل این آسیب ها کمک می کند. تدوین راهبردهای کاهش آسیب در هر رشته ورزشی، به شناخت کامل ساختارهای بیومکانیکی بدن، شناخت ویژگی های فنی هر ورزش و بررسی الگوهای تکراری آسیب نیاز دارد. این شناخت تخصصی می تواند منجر به کاهش چشمگیر آسیب ها در عرصه های حرفه ای و رقابتی شود.
