این پاورپوینت به بررسی سیر اندیشه روسو در نظریه رشد و تحلیل مراحل مختلف رشد از دیدگاه وی می پردازد.
مقدمه
ژان ژاک روسو، یکی از تأثیرگذارترین اندیشمندان عصر روشنگری، دیدگاهی بنیادین درباره طبیعت انسان و رشد طبیعی او ارائه داد. نظریه رشد روسو بر پایه بازگشت به فطرت و بی اعتمادی به نهادهای اجتماعی بنا شده است. در این نظریه، رشد انسان در بستر طبیعی و آزاد، بدون دخالت های مصنوعی و سرکوب گرانه محیط اجتماعی معنا می یابد.
روسو، برخاسته از محیطی پر از فقدان و سرگردانی، بسیاری از تأملات فکری خود را بر اساس تجربه های شخصی و رنج های دوران کودکی اش شکل داد. او در زندگی نامه خود، با صراحت از تأثیر نبود مادر، سخت گیری های پدر و محدودیت های محیط خانوادگی سخن گفته است. این پیشینه، دیدگاه های منحصر به فرد وی درباره رشد انسانی را معنا می بخشد.
نظریه رشد روسو، در چهار مرحله کلیدی از نوزادی تا نوجوانی ترسیم می شود. به عقیده او، هر یک از این مراحل باید با شیوه ای منطبق با طبیعت کودک طی شود، بدون آنکه آموزش های رسمی یا ارزش های تحمیلی مسیر رشد را منحرف سازند. او در کتاب «امیل»، تربیت را نه القای دانش، بلکه رشد طبیعی ظرفیت های درونی انسان می داند.
در مرحله نوباوگی، روسو بر ارضای نیازهای طبیعی کودک و آزادی در حرکت تأکید دارد. مرحله کودکی، زمانی برای تقویت حواس و تعامل با محیط است، نه برای یادگیری مفاهیم انتزاعی. از نظر او، هرگونه آموزش زودهنگام، نوعی تحمیل ناپخته بر روان کودک است.
در دوره اواخر کودکی، روسو بر توسعه خودآگاهی، عقلانیت ابتدایی و تعامل اخلاقی تمرکز می کند. او این مرحله را زمان شکل گیری داوری اخلاقی و احساس مسئولیت می داند. در نهایت، نوجوانی از نظر روسو مرحله بیداری احساسات، عشق و درک اجتماعی است، که باید با همراهی عاطفی و نه آموزش خشک سپری شود.
نظریه رشد روسو نه تنها به جنبه های شناختی و روانی رشد می پردازد، بلکه تربیت عاطفی، اخلاقی و طبیعی را نیز در بر می گیرد. رویکرد او، واکنشی بنیادین به نظام های آموزشی قرن هجدهم بود که انسان را موجودی منفعل می دانستند که باید قالب گیری شود. او اما، انسان را موجودی پویا و فطری معرفی می کرد که باید در مسیر طبیعی اش شکوفا شود.
دیدگاه ژان ژاک درباره رشد، همچنان الهام بخش بسیاری از جریان های تربیتی است. این نظریه، با تاکید بر طبیعت گرایی، فردگرایی و پرهیز از سرکوب در فرایند تعلیم و تربیت، مسیر متفاوتی از اندیشه های متداول آن دوره ترسیم کرد. نظریه رشد روسو، بنیانی تازه در روان شناسی رشد و فلسفه آموزش پدید آورد که اثرات آن تا امروز باقی است.
فهرست مطالب
مقدمه
اندیشه های روسو
نحوه تربیت نوجوانان از نظر ژان ژاک
نظریه درباره رشد
مرحله یک – نوباوگی(تولد تا حدود دو سالگی)
مرحله دو – کودکی (از دو سالگی تا 12 سالگی)
مرحله سه- اواخر کودکی (از حدود 12سالگی تا 15سالگی)
مرحله چهارم- نوجوانی
روش تربیتی
تعلیم و تربیت امیل
مقایسه تعلیم و تربیت روسو با روش های مرسوم
ارزشیابی
پایان
