این پاورپوینت به بررسی ویژگی های اقلیم معتدل و مرطوب، شرایط آب و هوایی، میزان بارندگی، پوشش گیاهی و نحوه ی طراحی معماری در این نواحی می پردازد.
مقدمه:
اقلیم معتدل و مرطوب یکی از شاخص ترین نواحی آب و هوایی ایران محسوب می شود که در حاشیه ی جنوبی دریای خزر گسترده شده است. این منطقه با ویژگی های خاص جغرافیایی و اقلیمی خود، ساختار متفاوتی از منظر زیستی و معماری ایجاد کرده است. کرانه های جنوبی دریای خزر شامل جلگه های باریک، پوشش های گیاهی انبوه و شهرهایی با ساختار متفاوت نسبت به سایر نقاط کشور هستند که تأثیر مستقیم اقلیم بر آنها مشهود است.
پراکندگی بارندگی در این اقلیم، در تمامی فصول سال گسترده بوده و به ویژه در فصول پاییز و زمستان به اوج خود می رسد. این ویژگی اقلیمی، زمین های حاصل خیز و پوشش گیاهی متراکمی را در منطقه پدید آورده که موجب شده فضای زیستی، رنگی از طراوت و سرسبزی دائمی به خود بگیرد. برخلاف دیگر نقاط خشک یا نیمه خشک ایران، اقلیم معتدل و مرطوب رطوبت بالایی را در بیشتر ایام سال تجربه می کند.
از دیگر ویژگی های مهم این اقلیم می توان به اختلاف کم دمای شب و روز اشاره کرد. همین عامل سبب می شود که شرایط آسایش حرارتی در این نواحی در بسیاری از ایام سال حفظ شود. همچنین افزایش رطوبت نسبی هوا باعث کاهش تبخیر عرق بدن شده و در نتیجه، نوع پوشش و تهویه در طراحی معماری باید با دقت بیشتری صورت گیرد.
ترکیب جغرافیای جلگه ای در نزدیکی دریا با سلسله کوه های البرز در فاصله ای اندک، چهره ی منحصربه فردی به اقلیم معتدل و مرطوب داده است. در بخش های شمالی و شمال غربی، فاصله ی رشته کوه البرز تا دریا به چند کیلومتر محدود می شود. این مجاورت باعث ایجاد چشم اندازهایی جنگلی و کوهستانی با رطوبت دائمی و مه آلود شده که در کمتر نقطه ای از کشور دیده می شود.
پوشش گیاهی وسیع منطقه از درختان بلند، درختچه ها و گیاهان بومی متنوعی تشکیل شده است که هر یک در تعادل اکولوژیکی منطقه نقش مؤثری ایفا می کنند. حاصلخیزی خاک و بارندگی مناسب، زمینه ساز کشاورزی گسترده در جلگه های شمالی شده و امکان شکل گیری کشتزارهای وسیع را فراهم آورده است.
در حوزه ی معماری، اقلیم معتدل و مرطوب الزامات خاصی را ایجاب می کند. استفاده از بازشوهای متناسب در تمامی جبهه های ساختمان، به منظور تهویه مناسب و مقابله با رطوبت بالا امری ضروری است. همچنین فرم کلی ساختمان ها با توجه به بارش فراوان و جهت گیری نسبت به تابش خورشید طراحی می شود تا در برابر عوامل محیطی پایدار بمانند.
تناسبات معماری در این مناطق، بر پایه ی استفاده بهینه از جریان هوا، نور طبیعی و حفاظت در برابر رطوبت و بارش ها بنا نهاده شده است. در این راستا، سقف های شیب دار، ایوان های عمیق و مصالح مقاوم در برابر رطوبت از ویژگی های بارز ساخت وسازها در این اقلیم هستند. رعایت این اصول، پایداری عملکردی ساختمان را تضمین می کند.
نهایتاً می توان گفت که اقلیم معتدل و مرطوب با ترکیبی از پوشش گیاهی انبوه، بارش مداوم، رطوبت بالا و ساختارهای معماری خاص، الگویی ممتاز از تعامل طبیعت و انسان را به نمایش می گذارد. این منطقه، با ویژگی های کم نظیر خود، بستری غنی برای مطالعات اقلیمی و الگوهای معماری بومی فراهم کرده است.
