این پاورپوینت به بررسی نقش ایدئالیسم در آموزش و پرورش و تأثیر آن بر مفاهیم تربیتی، شخصیت معلم و روش های یاددهی می پردازد.
مقدمه
نقش ایدئالیسم در آموزش و پرورش ریشه در نگاه فلسفی به ذات حقیقت و انسان دارد؛ نگرشی که بر این باور است که واقعیت، امری ذهنی، روحانی و مبتنی بر معناست. ایدئالیسم از دیرباز در سنت های فکری شرق و غرب مطرح بوده و در سیر تحول نظریه های تعلیم و تربیت نیز نقشی برجسته ایفا کرده است. این فلسفه، آگاهی درونی انسان را سرچشمه شناخت می داند و آموزش را فرآیندی برای کشف و شکوفایی این آگاهی تلقی می کند.
از دیدگاه ایدئالیسم، هدف اصلی آموزش و پرورش، پرورش شخصیت اخلاقی، عقلی و زیبایی شناختی انسان است. دانش آموز در این رویکرد، موجودی صرفاً پذیرنده اطلاعات نیست بلکه جوینده ای است که باید در مسیر آگاهی گام بردارد. این نگرش، نقش معلم را نیز به عنوان یک الگو و راهنمای فکری برجسته تر می کند؛ فردی که نه فقط انتقال دهنده محتوا بلکه پرورش دهنده روح و معنا در فراگیران است.
در بستر آموزش ایدئالیستی، مدرسه به مثابه نهادی اخلاقی در نظر گرفته می شود که مأموریت اصلی آن تربیت انسان های متعهد، خردمند و مسئول است. چنین مدرسه ای به جای تمرکز بر مهارت های صرفاً فنی یا دانش سطحی، به پرورش ارزش های معنوی، اخلاقی و زیبایی شناختی می پردازد. دانش آموزان در این فضا یاد می گیرند که به مفاهیم عمیق تر زندگی اندیشیده و پرسش گری فلسفی را در وجود خود تقویت کنند.
روش های تدریس در ایدئالیسم نیز با فلسفه آن هماهنگ هستند. از جمله این روش ها می توان به دیالوگ سقراطی اشاره کرد؛ شیوه ای که در آن، معلم با پرسش های هدفمند دانش آموز را به سوی اندیشه ورزی عمیق تر هدایت می کند. این فرآیند نه تنها توانایی استدلال و تحلیل دانش آموز را تقویت می کند، بلکه او را به درک شخصی از حقیقت نزدیک می سازد.
نقش معلم از منظر ایدئالیست ها، فراتر از یک انتقال دهنده صرف دانش است. معلم در این نظام، تجسمی از ارزش های والای انسانی است که با شخصیت، رفتار و گفتار خود مسیر رشد معنوی و فکری شاگردان را هموار می سازد. او الگوی زیستن صحیح و خردمندانه است؛ فردی که همواره در حال تکامل و ارتقاء خویشتن است تا بتواند تأثیرگذار باشد.
با تکیه بر اصول ایدئالیسم، فرآیند تعلیم و تربیت نه تنها در پی انتقال داده ها، بلکه در پی تبلور فضایل درونی انسان ها است. مفاهیمی چون حقیقت، زیبایی، خیر و معنویت، ارکان اصلی در نظام آموزش و پرورش ایدئالیستی به شمار می روند. این اصول، چشم انداز گسترده تری را برای آموزش فراهم می سازند و آن را به ابزاری برای تعالی روح و ذهن بدل می کنند.
نقش ایدئالیسم در آموزش و پرورش را می توان به منزله پیوند میان فلسفه و تعلیم و تربیت دانست؛ پیوندی که موجب می شود آموزش صرفاً ابزار انتقال اطلاعات نباشد، بلکه پلی به سوی خودآگاهی، مسئولیت پذیری و کشف معنا در زندگی انسانی باشد. همین دیدگاه است که فلسفه ایدئالیسم را به یکی از تأثیرگذارترین نگرش ها در تاریخ تفکر تربیتی تبدیل کرده است.
فهرست مطالب:
ایدئالیسم و آموزش و پرورش
ایدئالیسم
فروبل (Frobel)
معلم از نظر ایدئالیست ها
روش سقراطی
طبقات مردم از نظر افلاطون
مبانی اساسی فلسفه ایدئالیسم
هدف آموزش و پرورش ایدئالیستی
فرایند تعلیم و تعلم ایدئالیستی
کارکرد مدرسه ایدئالیستی
وظیفه مدرسه
روش دیالکتیک سقراطی
اوصاف مطلوب معلم (باتلر)
نتیجه گیری
