این پاورپوینت به بررسی اجزای دستگاه تولید مثل طیور مانند تخمدان، اویدوکت، شیپور فالوپ، ماگنوم، تنگه، رحم و واژن در پرندگان اهلی می پردازد.
مقدمه
دستگاه تولید مثل طیور به عنوان یکی از اساسی ترین سامانه های فیزیولوژیکی، نقش حیاتی در تداوم نسل و بهره وری پرندگان دارد. این دستگاه شامل مجموعه ای از اندام های تخصص یافته است که هر یک وظیفه ای مشخص در تشکیل، انتقال و خروج تخم مرغ دارند. از جمله مهم ترین این اندام ها می توان به تخمدان و بخش های مختلف اویدوکت اشاره کرد که در تعامل با یکدیگر مراحل رشد و تکامل تخم را سامان می دهند.
تخمدان در طیور ماده نقش تولید زرده را برعهده دارد. پیش از آغاز تخم گذاری، تخمدان پر از فولیکول های کوچک حاوی تخمک است که تنها برخی از آنها به بلوغ می رسند. در هر تخمدان هزاران تخمک وجود دارد، اما تعداد محدودی از آنها فعال می شوند. برخی از فولیکول ها به اندازه ای بزرگ اند که با چشم غیرمسلح نیز قابل رؤیت هستند و به تدریج به مرحله زرده سازی می رسند.
پس از آزاد شدن تخمک از تخمدان، نخستین بخشی که با آن تماس دارد، شیپور فالوپ است. این بخش شیپوری شکل در زیر تخمدان قرار دارد و به سرعت تخمک را دریافت می کند. زرده تنها برای مدت کوتاهی، معمولاً حدود ۱۵ دقیقه، در این ناحیه باقی می ماند. سپس با کمک انقباض های متوالی اویدوکت، زرده به بخش های پایین تر منتقل می شود.
ماگنوم به عنوان دومین بخش مجرای تخمدان، مسئول ترشح عمده ای از سفیده های اولیه و اصلی تخم مرغ است. تخمک در این قسمت بین دو تا سه ساعت باقی می ماند و سفیده ها به تدریج اطراف زرده را فرا می گیرند. ترکیب دقیق پروتئین ها و مواد مغذی در این مرحله اهمیت زیادی در کیفیت نهایی تخم مرغ دارد.
سپس زرده و سفیده ها به ناحیه تنگه وارد می شوند. این بخش مسئول تشکیل غشای پوسته ای داخلی و خارجی است. این مرحله بین یک تا یک و نیم ساعت زمان می برد و غشاهای اولیه محافظتی تخم مرغ در این نقطه شکل می گیرند. این بخش نقش مهمی در ایمنی تخم در برابر عوامل خارجی دارد.
در ادامه، مجموعه مذکور وارد رحم پرنده می شود؛ جایی که پوسته آهکی ضخیم تشکیل می شود. این بخش، بیشترین زمان را به خود اختصاص می دهد و ممکن است بیش از ۱۸ ساعت طول بکشد. رنگ و کیفیت نهایی پوسته، تحت تأثیر شرایط فیزیولوژیکی پرنده و مواد معدنی موجود در بدن آن است.
در نهایت، تخم کامل وارد بخش واژن شده و از آنجا به بیرون رانده می شود. این بخش پایانی وظیفه آماده سازی تخم برای خروج را دارد. واژن همچنین شامل ساختارهایی است که می توانند در کنترل زمان خروج تخم نقش داشته باشند و با انقباض های منظم، تخم را از بدن پرنده خارج می کنند.
اندام تناسلی نر در طیور نیز شامل بیضه ها، مجاری انتقال اسپرم و آلت تناسلی می باشد. این دستگاه وظیفه تولید و انتقال سلول های جنسی نر را برعهده دارد. بیضه ها در طیور در داخل بدن قرار دارند و به واسطه تغییرات هورمونی فصلی، فعالیت آن ها در تولید اسپرم متغیر است. آگاهی از ساختار کامل این دستگاه برای درک فرآیند تولید مثل در طیور، ضروری و پایه ای محسوب می شود.
فهرست مطالب:
اندام تناسلی جنس نر
تخمدان
اویدوکت(مجرای تخمدان)
1.شیپورفالوپ
2.ماگنوم
3.تنگه
4.رحم
5.واژن
دستگاه تولید مثل مرغ
