این پاورپوینت به بررسی اصول طراحی درمانگاه، تقسیم بندی فضاها، مسیرهای حرکتی و جانمایی کلینیک های تخصصی می پردازد.
مقدمه:
درمانگاه به عنوان یکی از پُرترددترین فضاهای عملکردی در یک مجموعه درمانی، نیازمند طراحی دقیق، اصولی و مبتنی بر جریان های حرکتی بهینه است. قرارگیری این فضا در طبقه همکف ساختمان بیمارستان به دلیل تسهیل دسترسی مراجعان سرپایی، به عنوان بهترین گزینه در نظر گرفته می شود. انتخاب موقعیت مناسب برای ورودی درمانگاه از سایت، نقشی کلیدی در تفکیک فرآیندهای بستری و سرپایی دارد و از بروز تداخل در عملکرد کلی بیمارستان جلوگیری می کند.
در شرایطی که به دلیل محدودیت های فضایی، مکان یابی درمانگاه در طبقات فوقانی صورت گیرد، ضرورت ایجاد دسترسی عمودی مستقل و ایمن مطرح می شود. این نوع طراحی باید به گونه ای باشد که جریان ورود و خروج بیماران، کارکنان و تجهیزات بدون مزاحمت و تقاطع های غیرضروری، مسیر مشخصی داشته باشد. در این راستا، شناخت دقیق گروه های مختلف استفاده کننده از درمانگاه و ترسیم مسیرهای حرکتی آن ها در مرحله طراحی ضروری است.
فضاهای درمانگاه به صورت مشخص و هدفمند تقسیم بندی می شوند تا هر بخش عملکردی مستقل خود را در بستر کل سازمان ایفا کند. در این میان، حوزه هایی نظیر پذیرش، فضای انتظار، صندوق، داروخانه و تزریقات باید در مجاورت منطقی با یکدیگر قرار گیرند تا تجربه ای روان برای مراجعان فراهم گردد. همچنین تعریف صحیح حوزه های معاینه و مصاحبه، چه به صورت ادغام یافته و چه به صورت تفکیک شده، باید متناسب با سیاست ها و نوع خدمات درمانگاه صورت گیرد.
در کلینیک های تخصصی نظیر چشم پزشکی و دندان پزشکی، طراحی فضا باید به گونه ای باشد که هم به حریم خصوصی بیمار توجه شود و هم الزامات عملکردی تجهیزات پزشکی لحاظ گردد. به علاوه، دسترسی آسان به فضاهای مکمل از جمله داروخانه و اتاق پانسمان از اهمیت بالایی برخوردار است و باید در نقشه فضایی درمانگاه جایگاه مناسب خود را داشته باشند.
تخصیص فضای کافی برای ناحیه انتظار بیماران از جمله نکات کلیدی طراحی است که بر آسایش روانی و نظم عملکردی تأثیر می گذارد. این فضا باید از نور طبیعی کافی، تهویه مناسب و چیدمان مبلمان کاربردی برخوردار باشد. جانمایی صحیح این ناحیه در مجاورت ورودی و پذیرش، تردد مراجعان را ساماندهی کرده و از بروز ازدحام در فضاهای داخلی جلوگیری می کند.
مکان یابی حوزه پشتیبانی شامل اتاق تمیز و بخش های مرتبط با استریل سازی، باید با رعایت فاصله گذاری بهداشتی و سهولت در دسترسی به اتاق های معاینه طراحی شود. طراحی دقیق این حوزه، ضامن پایداری عملکرد درمانگاه در شرایط پیک مراجعات است و به طور غیر مستقیم بر کیفیت خدمات ارائه شده تأثیر می گذارد.
طراحی درمانگاه باید پاسخگوی نیازهای عملکردی، بهداشتی، فضایی و روانی باشد. جانمایی مناسب فضاها، طراحی مسیرهای مشخص و به دور از تداخل، و رعایت استانداردهای به روز در چیدمان اجزا، اساس موفقیت پروژه های درمانگاهی را تشکیل می دهد.
فهرست مطالب:
موقعیت درمانگاه در بیمارستان
شناخت مسیرهای حرکتی گروههای مختلف درمانگاه
مسیر حرکت لوازم
تقسیم بندی فضاهای درمانگاه
فضاهای فیزیکی بخش
سیستم ادغام مصاحبه و معاینه
سیستم تفکیک مصاحبه و معاینه
حوزه کلینیک های تخصصی
کلینیک چشم پزشکی
کلینیک دندانپزشکی
حوزه فضاهای مکمل
داروخانه
تزریقات و پانسمان
حوزه فضاهای پشتیبانی
فضای انتظار
پذیرش
صندوق
اتاق تمیز
